Perška Emanuel

Rođen 20. juna 1896. u Staroj Pazovi, poginuo 8. maja 1945. u Zagrebu. Bio je prvi jugoslovenski reprezentativac koji je “nanizao” 10 utakmica za nacionalni tim u prvoj deceniji njegove aktivnosti i, nesumnjivo, spadao među naše najbolje igrače. Međutim, njegova igračka i životna biografija iz raznih razloga verovatno nikad neće biti upotpunjena. Zna se da je poreklom bio Slovak, kasnije novinar i istoričar sporta, ali su mnogi bitni podaci ostali nepotvrđeni, iako je u pitanju jedna od prvih fudbalskih zvezda i profesionalaca na prostorima bivše Jugoslavije.

Počeo je igrati u HAŠK-u. Za vreme Prvog svetskog rata kao vojnik je poslat u Austrougarsku gde je u slobodno vreme igrao za Györ. Posle prvog svetskog rata, kako se priča, nije smeo da se vrati u Jugoslaviju, jer je tokom rata bio – vojni dezerter. Zbog toga je pristupnicu za 1. HŠK Građanski potpisao 1919. godine – u Beču. Papire je doneo ondašnji član uprave “purgera” Gabi Feldbauer, a zahvaljujući velikom angažovanju onda uticajnih “modrih” – bio je pomilovan i vratio se u Zagreb. Igrao je na prvoj utakmici ondašnje Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, na olimpijskom turniru 1920. u Anversu, posle koga je, uz pomoć i znanje jezika Jovana – Jove Ružića iz beogradske SK Jugoslavije, otišao za Francusku i uz mesečnu platu od onda velikih 3.000 franaka igrao u dresu pariskog FC Generaux. U Zagreb ga je vratio onda uticajni bečki menadžer David Vajs.

U najvećem delu karijere, tokom koje je ispoljavao vrlo visoku igračku klasu, nosio je dres 1. HŠK Građanski – Zagreb, sa kojim je osvajao tri nacionalna prvenstva (1923, 1926. i 1928). Za reprezentaciju Jugoslavije odigrao je 14 utakmica (1920-1927) i postigao dva gola. Debitovao je 28. avgusta 1920. protiv Čehoslovačke (0:7) na olimpijskom turniru u Anversu, a poslednji put je obukao nacionalni dres 31. jula 1928. opet protiv Čehoslovačke (1:1) u Beogradu, kada je postigao jedini gol za “Bele orlove”. Prema nekim informacijama, tokom drugog svetskog rata bio je policijski službenik i, kažu, vatreni pristalica ustaškog pokreta, što ga je, u maju 1945. – koštalo glave. Po nekim kazivanjima, tokom borbi za oslobođenje Zagreba, poginuo je u naizmeničnoj vatri, pucajući sa balkona svog doma na Zvijezdi.